Başarılı Liderler
Aile şirketi yöneticilerinin daha doğrusu lider, girişimci konumundaki bireylerin; gerçekten de çok önemli rolleri bulunmaktadır. Bireysel bir başarıdan bir ailenin, işletmenin ve toplumun başarısına kadar sağlanan gelişmelerde ve ulaşılan noktalarda; liderin vazgeçilmez bir etkisi olduğu artık kabul edilmektedir. Öyle ki, özellikle toplumların gelişmelerine ve tarihteki toplumsal hareketlere bakıldığında; tarih yazan liderlerin, bireysel özellikleri ile hemen ayrılabildikleri görülmektedir. Bu gözle bakıldığında; toplumsal liderlerin kendilerini topluma adamalarını, şirket liderlerinin kurumun gelişmesi için yoğun çabalarını görmek mümkündür.
Aile şirketlerinin liderleri ile ilgili yapılan araştırmalar, başarılı liderlerin benzer bazı özelliklere sahip olduğunu ortaya koymuştur. Bu ortak özelliklerin, gerçekten de liderin başarısında belirleyici olduğu söylenebilir. Çünkü araştırmalar bir yandan liderde bulunması gereken özellikleri belirlerken, diğer yandan başarılı olmuş liderlerin ortak özelliklerini ortaya koymaktadır. Hâlen iş dünyasında olan liderlerin, aile şirketi yöneticilerinin ve özellikle yetişmekte olan genç liderlerin en çok zorlandıkları ve merak ettikleri başlıca konu; kendilerindeki liderlik potansiyelidir. Çoğu seminer ve konferanslarımızda da bu konudaki sorularla karşı karşıya kalıyoruz. İnsanların kendilerini merak etmeleri, eksiklik ve fazlalıklarını bilmeleri, eksikliklerine kafa yormaları önemlidir. Dolayısıyla yönetici ve yönetici adaylarının kendilerindeki liderlik potansiyelleri hakkında fikir edinmeleri amacıyla maddeler hâlinde belirlediğimiz kriterler ve özellikler, bu noktada yardımcı olacaktır.
Başarılı olan aile şirketi yöneticilerinde genellikle rastlanan ortak özellikler, şu şekilde sıralanabilir:
BAŞARILI AİLE ŞİRKETİ LİDERİNİN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
İyi bir insan, iyi bir vatandaş, sadık bir kurum çalışanı ve yakınlarına bağlı bir aile üyesi olması,
Yüksek başarı güdüsüne sahip olması,
Dışa dönük kişilik yapısına sahip olması,
Kuvvetli bir iletişim becerisine sahip olması,
Empati (kendisini başkasının yerine koyabilme) becerisinin gelişmiş olması,
Yüksek içsel motivasyona sahip olması,
Eksik aramaya kendinden başlaması,
Sorun çözme kabiliyetinin gelişmiş olması,
Duygusal alanda belirli bir derinliğe sahip olması,
Gelişmiş bir ahlak anlayışına sahip olması,
Etkileme ve ikna etme gücünün gelişmiş olması,
Genel zekâ ve özellikle hafıza yeteneklerinin gelişmiş olması,
Fikir alış-verişine ve tartışmaya açık olması, akıl hocası ya da danışmanlara önem vermesi.
BAŞARILI AİLE ŞİRKETİ LİDERİNİN TEMEL ALIŞKANLIKLARI
İş, aile ve sosyal hayatı ile model oluşturması; toplum tarafından hoş görülmeyen alışkanlıklara sahip olmaması,
Sürekli ve sistemli olarak kendini geliştirmesi,
Aktif bir öğrenen ve bilgi insanı olması,
Kendini yönetme alışkanlığına sahip olması (Örneğin, “Ben kimim? Nereye aitim? Potansiyelim nedir? Planım ve amacım nedir? Bütüne katkım nedir?” gibi önemli sorulara net cevapları vardır.)
Kendisinden daha zeki, çalışkan ve düzenli çalışanları rahatlıkla kabullenebilmesi,
Çok soru sorması,
Hemen her konuda güçlü transferler yapabilmesi,
Genellikle pratikten, çıraklıktan ve işin uygulamasından gelmesi,
Zamanı etkin biçimde kullanması.
BAŞARILI AİLE ŞİRKETİ LİDERİNİN TEMEL ÇALIŞMA BİÇİMLERİ
Aktif, heyecanlı, pratik ve sonuca yönelik olması,
Geleceği tahmin, öngörü ve sezi gücünün yüksek olması,
İş ile yaşaması,
Ticari zihniyetinin gelişmiş olması,
Aile üyeleri arasında alışkanlıklara, geleneklere, inanca dayalı güçlü bağlar kurması; sevgi ve saygının kaybedilmemesi adına çaba göstermesi,
Güçlü bir çalışma alışkanlığının olması,
Çalışanların mantıkları kadar duygularına ve sosyal dünyalarına da hitap edebilmesi,
Kurallı bir çalışma disiplinine sahip olması,
Rakiplerini yakından izlemesi, hata ve başarılarından aktif biçimde yararlanması,
Aktif olarak çalışmayan ve işin içinde olmayan aile üyelerini ve özellikle eşleri işin içine dâhil etmemesi,
İş bitirici bir özelliğe sahip olması,
Profesyonel bakış açısını edinmesi ancak amatör bakışı da kaybetmemesi.